Της Ευρώπης Αρτόγλου*

Αυτές τις ημέρες οι Δικηγόροι βρισκόμαστε σε μια από τις μεγαλύτερες κινητοποιήσεις των τελευταίων ετών. Σήμερα καλούμαστε σε δημοψήφισμα, στο πρώτο που γίνεται αναφορικά με ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα.

Προφανώς το θέμα είναι σοβαρό τόσο για τους δικηγόρους όσο και για την ίδια την κοινωνία. Και τούτο διότι οι νέες διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας καταργούν σοβαρά δικονομικά και συνταγματικά δικαιώματα των Ελλήνων πολιτών.

Στο όνομα της επιτάχυνσης της απονομής δικαιοσύνης καταστρατηγείται η έννοια του δικαίου και κλονίζεται το αίσθημα ασφαλείας αλλά και η εμπιστοσύνη των πολιτών σε ύψιστους θεσμούς.

Τρία είναι τα κομβικά σημεία του κατατεθέντος νομοσχεδίου και κανένα από αυτά δεν συνδέεται με αμιγώς “κλαδικές” διεκδικήσεις.

Καταρχήν ο δραστικός περιορισμός της προφορικότητας της διαδικασίας με εξέταση – και αντεξέταση- των μαρτύρων στο ακροατήριο. Υποβιβάζεται με τον τρόπο αυτό η ακροαματική διαδικασία και το δικαίωμα εξέτασης μαρτύρων σε πραγματικό χρόνο στο δικαστήριο ώστε να σχηματιστεί η σφαιρικότερη δυνατή άποψη και να σταθμιστεί η αξιοπιστία τους.

Ουσιαστικά αναιρούνται οι θεμελιώδεις αρχές της αμεσότητας και της προφορικότητας που διέπουν μέχρι σήμερα την πολιτική δίκη. Είναι βέβαιο ότι οι προτεινόμενες διατάξεις θα προκαλέσουν σειρά σοβαρών προβλημάτων για όλους (πολίτες-διαδίκους, δικηγόρους, δικαστικούς λειτουργούς). Και είναι βέβαιο ότι θα επιφέρουν ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που επικαλούνται οι συντάκτες του ότι επιδιώκουν.

Εξάλλου με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις μεταβάλλεται η φιλοσοφία της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης, η οποία πλέον καθίσταται μια διαδικασία σκανδαλωδώς προνομιακή για τις Τράπεζες. Στους πλειστηριασμούς ακινήτων, αν ψηφισθεί το σχέδιο νόμου, όλα θα λειτουργούν υπέρ των Τραπεζών. Ενισχύονται τα προνόμιά τους σε βάρος των δικαιωμάτων εργαζομένων, δημοσίων υπαλλήλων, ασφαλιστικών οργανισμών αλλά και του δημοσίου.

Με τον τρόπο αυτό, όχι μόνο οι οφειλέτες θα χάνουν την περιουσία τους χωρίς να εξοφλείται ο δημόσιος τομέας – με αποτέλεσμα να εξακολουθούν να υπόκεινται σε ποινικές διώξεις, αλλά οι εισπράξεις του Δημοσίου και των ασφαλιστικών ταμείων θα μειωθούν και η διαφορά θα πέσει στους ώμους του φορολογουμένου. Πώς θα γίνει αυτό; Μόλις προχθές το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους στην έκθεση του αναφέρει ότι από τις προτεινόμενες διατάξεις ενδέχεται να προκληθεί απώλεια εσόδων του Δημοσίου και των φορέων κοινωνικής ασφάλισης λόγω της αποδυνάμωσης των ισχυόντων σήμερα προνομίων τους στις διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης. Οι αρμόδιοι υπουργοί απαντούν σε αυτό απροκάλυπτα ότι “η εν λόγω απώλεια εσόδων θα αναπληρώνεται από άλλες πηγές εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού και των ανωτέρω φορέων κατά περίπτωση». Δίνουν δηλαδή προνόμια στις Τράπεζες και στη συνέχεια αναζητείται η κάλυψη αυτής της συνειδητής δημοσιονομικής απώλειας πάλι μέσω προδήλως νέων φορολογικών ρυθμίσεων σε βάρος του πολίτη αυτής της χώρας.

Τέλος δεν μπορούμε να παραβλέψουμε τη διατήρηση των υψηλών παραβόλων και την καταβολή του δικαστικού ενσήμου κατά την συζήτηση της αγωγής ακόμη κι αν το αίτημα είναι αναγνωριστικό, με αποτέλεσμα να επαναλαμβάνονται τα προβλήματα που ήδη ανακύπτουν στην πράξη και να εμποδίζεται η πρόσβαση των πολιτών στη δικαιοσύνη.

Αυτά και μόνο τα σημεία αρκούν για να βγάλει κανείς το συμπέρασμα ότι ο νέος Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας άλλα συμφέροντα έρχεται να εξυπηρετήσει. Η επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης για την οποία οι διοικούντες διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους γίνεται τελικά Δούρειος Ίππος για την άλωση του τελευταίου “ορύγματος”  των πολιτών.

Μπροστά σε όλα αυτά οι δικηγόροι καλούμαστε εν τέλει να υπερασπιστούμε όχι μόνο τον κλάδο μας αλλά κυρίως και ολόκληρη την κοινωνία.

Σε κάθε περίπτωση το μήνυμα θα το στείλουμε εμείς και πρέπει να είναι ηχηρό…

* Δικηγόρος – πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Κιλκίς